ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΡΥΣΟΑΙΜΑΤΟΥΣΑΣ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

Το κτίσιμο της εκκλησίας ξεκίνησε το 1924 και περατώθηκε το 1928. Εγκαινιάστηκε από τον Μητροπολίτη Πάφου Ιάκωβο.

Η αρχαία εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελεούσης ήταν μικρή και δεν χωρούσε όλους τους πιστούς καθώς το χωριό της Χλώρακας μεγάλωνε, οπότε οι ιερείς Παπάγιωρκης και Παπάκλεοβουλος μαζί και οι κάτοικοι, απεφάσισαν να κτίσουν μια μεγαλύτερη. Δίπλα στην παλιά, στην ίδια πλατεία, το 1924 ξεκίνησαν το κτίσιμο της που διήρκεσε μέχρι το 1928. Για να εξευρεθούν οι οικονομικοί πόροι, πουλήθηκε εκκλησιαστική γη σε χωριανούς γεωργούς και κτηνοτρόφους. Εγκαινιάστηκε από τον Μητροπολίτη Πάφου Ιάκωβο.

Το εικόνισμα της Παναγίας της Οδηγήτρας που είναι σήμερα πάνω στο εικονοστάσι ήταν στην παλιά εκκλησία της Χρυσελαιούσης, αλλά επειδή αποδεδειγμένα ήταν θαυματουργό, οι ιερείς το μετέφεραν στην καινούργια. Πίσω από το εικόνισμα της Παναγίας υπάρχει κρεμασμένη μια κόκκινη κορδέλα και όταν στις γυναίκες δεν σταματά το αίμα της περιόδου, την ανταλλάσσουν με μια άλλη, τη ζώνονται για τρεις ημέρες και γίνονται καλά. Εξ ου και το όνομα... Χρυσο-αιμα-τουσα.

Το 1953 συνέβηκε ο καταστροφικός μεγάλος σεισμός που ισοπέδωσε πολλά σπίτια, και στη μανία του δυστυχώς, χάλασε και την μεγαλόπρεπη εκκλησία.

Όμως οι κάτοικοι υπό την καθοδήγηση ορισμένων προοδευτικών προεστών της κοινότητας, με εράνους μάζεψαν χρήματα, και με εθελοντική εργασία επιδιόρθωσαν και ανοικοδόμησαν την εκκλησία στη σημερινή μεγαλόπρεπη μορφή της. Το 1959 ήταν έτοιμη και ξαναδέχτηκε τους πιστούς με την Παναγία την οδηγήτρα βασιλεύουσα στο εικονοστάσι να τους σκεπάζει με αγάπη υπό το βλέμμα της. Τα θαύματα που συνέβησαν κατά καιρούς είναι πολλά, πολλά έχουν φανερωθεί, και πολλά έχουν μείνει κρυφά. Σημασία έχει ότι όσα θαυμαστά ήρθαν στο φως είναι εκπληκτικά, που δεν αφήνουν περιθώριο σε κανέναν να τα αμφισβητεί

 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΧΡΥΣΕΛΕΟΥΣΑ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

Ο ναός της «Παναγίας της Χρυσελεούσας» ευρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Χλώρακας, είναι Βυζαντινού ρυθμού, και κτίστηκε τον 13^ο αιώνα. Σ αυτήν υπάρχει  η μοναδική ίσως εικονογραφία στον κόσμο που κατά τα παλαιά πρότυπα ο Χριστός βρίσκεται στον Ιορδάνη ποταμό  εντελώς γυμνός,  έχοντας λίγο διασταυρωμένα τα πόδια του με σκοπό να καλύψει το φύλο με ελαφριά στροφή.

Στην εκκλησία της Παναγίας της Χρυσελεούσης υπήρχε πάνω στο αρχαίο τέμπλο του εικονοστασίου η εικόνα της Παναγίας που είναι θαυματουργή και εξέχουσα απ όλες τις άλλες ως προς την τεχνοτροπία της και την καλλιτεχνική της αξία και που όταν κτίστηκε η μεγάλη εκκλησία της Παναγίας της Χρυσοαιματούσης, μεταφέρθηκε εκεί.

Κάποτε στα παλιά χρόνια μια ευσεβής και πλούσια οικογένεια είχε μια ίδια εικόνα στο τσιφλίκι τους, αλλά μια χρονιά συνέβηκε ένα θαύμα, πρώτα τον Αύγουστο στη γιορτή της Παναγίας και ξανά στις οκτώ Σεπτεμβρίου στα γενέθλια της, η εικόνα από μόνη της μεταφερόταν στην τοποθεσία που είναι σήμερα κτισμένη η τωρινή εκκλησία. Γι αυτό η ευσεβής οικογένεια θεωρώντας ότι ήταν θέλημα της Αγίας, έκτισαν τη σημερινή εκκλησία και τοποθέτησαν το εικόνισμα στο εικονοστάσι βασιλεύουσα, ονόμασαν δε την εκκλησία Παναγία Χρυσελεούσα. Έμεινε η ιστορία να λέγεται για πολλούς αιώνες υστερότερα, και να τονίζεται ότι από κανέναν δεν έπρεπε να μετακινηθεί σε άλλο μέρος, αφού η Παναγία είχε επιθυμία να μένει εκεί. Είναι το εικόνισμα που υπάρχει σήμερα ιερό και θαυματουργό, πιστό αντίγραφο της πρωτότυπης που έχει εξαφανιστεί, ή καταστραφεί. Όλες οι επερχόμενες γενιές έως το 1928 σεβάστηκαν αυτόν το θρύλο, καμία φορά δεν μετακινήθηκε παρά έμενε εκεί στο ίδιο παλιό σαρακοφαγωμένο ξύλινο τέμπλο.        

 Το 1928 τέλειωσε το κτίσιμο της μεγάλης εκκλησίας της Παναγίας της Χρυσοαιματούσης, σκέφτηκαν κάποιοι χωριανοί με τους δυο παπάδες της Κοινότητας τους Παπάγιωρκη και Παπάκλεοβουλο, να μεταφέρουν το εικόνισμα στην καινούργια εκκλησία. Οργάνωσαν πομπή, παρευρισκομένου και τρίτου ιερέα από την Χλώρακα που εκτελούσε χρέη οικονόμου στην Μητρόπολη Πάφου τον Παπαχαρίδημο, και επίσης του μητροπολίτη Πάφου ο Ιάκωβου, και μετά από τρισάγιο, θέλησαν να μεταφέρουν το εικόνισμα. Με έκπληξη και φόβο, είδαν ότι κόλλησε και χωρίς να είναι στερεωμένη, δεν κουνιόταν από τη θέση της, οπότε με τις ευλογίες του μητροπολίτη ο ιερέας Παπάγιωρκης με ένα σκεπάρνι ως μοχλό τα κατάφερε. Έως σήμερα στο τέμπλο πάνω που ήταν η εικόνα, αριστερά λείπει ένα κομμάτι λουλουδιού στόλισμα του τέμπλου που έσπασε από το σκεπάρνι.

 

ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΜΗΧΑΗΛ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

Ο Χριστόδουλος Σιαμμάς κληρονόμησε από τον πατέρα του ΧατζηΤσιυρκακό σχεδόν όλη την δυτική περιοχή της Χλώρακας, μια εξ ολοκλήρου καυκαλα γη. Σ αυτή την γη έβοσκε τα πρόβατα του, εκεί τα πότιζε από ένα πηγάδι που έσκαψε, και εκεί τα μάντριζε σε μάντρα που έκτισε.

Έκτισε επίσης με το πατέρα του ένα μικρό εκκλησάκι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου για τις λατρευτικές του ανάγκες καθώς αποτελούσαν οικογένεια ευσεβών και καλών Χριστιανών.

Ακολούθως τη καυκάλα γη μαζί με το εκκλησάκι και τη μάντρα με τα πρόβατα τα κληροδότησε στο γιο του Λεωνίδα Σιαμμά ο οποίος  ακολούθησε το επάγγελμα του βοσκού, και αυτός τα κληροδότησε στο γιο του Γεώργιο (Γιωρκούϊ) Λεωνίδα Σιαμμά, ο οποίος επίσης ακολούθησε το οικογενειακό επάγγελμα.

Ο Γιώρκος του Λεωνή έξω από το ξωκλήσι τα καλοκαίρια έστηνε μάντρα για να χωρίζει τα ερίφια από τα πρόβατα. Είχε τον Άγιο Αρχάγγελο για Άγιο του, και πίστευε πολύ σε αυτόν. Όταν μια φορά πίστεψε ότι συνέβη ένα θαύμα που έσωσε τη ζωή του γιου του και του ίδιου από βέβαιο πνιγμό στη θάλασσα, για να ευχαριστήσει τον Αρχάγγελο δώρισε το κομμάτι της γης που μέσα ήταν κτισμένο το παρεκκλήσιο στην κοινότητα της Χλώρακας, ώστε να μπορούν όλοι οι κάτοικοι να προσκυνούν και να ανάβουν το καντήλι στον θαυματουργό Άγιο.

Στην μεγάλη του απόφαση αυτή που πήρε, βρήκε συμπαραστάτη τον αδερφό του Κώστα Παπακώστα ο οποίος ήταν ιερέας της Χλώρακας και σε συνεργασία με τον μητροπολίτη Πάφου Γεννάδιο ανέλαβε τη διαδικασία της μεταβίβασης στη μητρόπολη του οικοπέδου με το μικρό εκκλησάκι ρου Αρχαγγέλου Μιχαήλ.

 

ΑΓΙΟΣ ΥΠΑΤΙΟΣ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

Ο Άγιος Υπατιος της Χλώρακας τιμάται σε ενα περικαλλές εκκλησάκι που κτίστηκε δαπάνη του ευεργέτη Γιαννάκη Αριστοδήμου παρα το θέατρο της παλιάς Βρύσης του χωριού.

Παλαιότερα ήταν μια πελεκητή πέτρα ριγμένη στο έδαφος κάτω από μια θεόρατη τρεμιθιά, όπου οι προγονοί μας έφερναν τα παιδιά τους όταν αργούσαν να περπατήσουν και τα γύριζαν λιτανεία, καθώς πίστευαν πως ο Άγιος τα βοηθούσε να ξεπεράσουν το πρόβλημα τους.

Μια φορά κατά το έτος 2000 ο Χαράλαμπος ένας καλός και πιστός Χριστιανός ιεροψάλτης της Παναγίας της Θεοσκέπαστης, μετά από μια διήγηση του ανιψιού του για ένα θαύμα που το εξέλαβε ως επιθυμία του Αγίου Υπατίου να του κτίσουν μια εκκλησιά, επεχείρησε να κάμει το θέλημα του.

Ζήτησε βοήθεια από τον Ανδρέα Μαυρέση ως δάσκαλος και παράγοντας της κοινότητας που ήταν, ώστε να μεσολαβήσει στις κοινοτικές αρχές για να του επιτρέψουν να κτίσει ένα εικονοστάσι για τον Άγιο εκεί, στην περιοχή της παλιάς Βρύσης, καθώς μια μέρα ο ανηψιός του που κυνηγούσε στην δύσβατη εκείνη περιοχή, συνάντησε κάτω από τη μεγάλη τρεμιθιά ένα γέροντα να κάθεται πάνω στην πέτρα του Αγίου. Όταν φιλικά τον χαιρέτησε και ευγενικά τον ρώτησε τι κάνει έξω μες το κρύο, ο γέρος του απάντησε πως όλοι έχουν μια στέγη στο κεφάλι τους να τους προστατεύει, ενώ αυτός ήταν εκεί με ήλιο και κρύο, χωρίς μια σκεπή να τον προφυλάσσει. Και λέγοντας αυτά, εξαφανίστηκε όπως να τον κατάπιε η ομίχλη. Ο νεαρός που κατάλαβε το θαύμα και πως ο γέρος ήταν ο Άγιος Υπάτιος, το ανάφερε στο θείο του, και αυτός το μετέφερε στον Ανδρέα Μαυρεση που με τη σειρά του το ανάφερε στις τοπικές αρχές.

Όμως δυστηχώς οι Κοινοτικές αρχές δεν επέτρεψαν κάτι τέτοιο με τη δικαιολογία πως δεν υπήρχε χώρος…

Και τα χρόνια πέρασαν. Νέος κοινοτάρχης Χλώρακας αναδείχθηκε ο Ανδρέας Μαυρέσης που ανάμεσα στο πολυσχιδές έργο που πρόσφερε στην κοινότητα του από το αξίωμα που κατέλαβε, ήταν και η αγορά της γης όπου μέσα λατρευόταν ο Άγιος Υπάτιος, και που στη συνέχεια με τη βοήθεια του επιχειρηματία Γιαννάκη Αριστοδήμου κτίστηκε το μεγαλόπρεπο εκκλησάκι που όμορφο σήμερα στέκει εκεί και αγναντεύει το πέλαγο.

Ο Άγιος Υπάτιος ήταν μορφή από εκείνες που δόξασαν την Εκκλησία στους πρώτους αιώνες της και αγωνίσθηκαν για το θρίαμβο του χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας. Ήταν επίσκοπος Γαγγρών στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου και συμμετείχε στην Α' Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια το 325 μ.Χ. Το έτος 326 μ.Χ. ειδωλολάτρες,  με ξύλα και πέτρες τον θανάτωσαν.

Με τη χάρη του Θεού κατέστει θαυματουργός άγιος. Με την προσευχή του κατόρθωσε να εξαφανίσει τις νυφίτσες που μάστιζαν τους αγρούς και κατέτρωγαν τους καρπούς.

Δια της ευλογίας του κατόρθωσε να μεταβάλει το αλμυρό νερό της θάλασσας σε γλυκό.

Όταν περπατούσε τη νύχτα καταυγαζόταν από θείο και λαμπρό φως, και επί των ημερών της βασιλείας των Κωνσταντίου, υιού του Μεγάλου Κωνσταντίνου, αναδείχθηκε με τη χάρη και τη δύναμη του Θεού γενναιότατος δρακοκτόνος όταν ένας μεγάλος δράκοντας μπήκε στο βασιλικό θησαυροφυλάκιο και όποιος επιχειρούσε να μπει, τον κατέτρωγε. Παράγγειλε στο βασιλέα να ανάψουν μια μεγάλη φωτιά, και αφού προσευχήθηκε, έβαλε το ραβδί του στο στόμα του θηρίου και το κάλεσε να τον ακολουθήσει. Το θηρίο σαν υπνωτισμένο υπάκουσε, και ο Άγιος το οδήγησε στην αναμμένη πυρά όπου και το κατέκαυσε.

 

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

Διακόσια μέτρα από τη θάλασσα της Αλυκής εκεί όπου αποβιβάστηκε στις 10 Νοεμβρίου 1954 ο Αρχηγός Διγενής που ηρθε μυστικά από την Ελλάδα για να οργανώσει την ΕΟΚΑ που θα αγωνιζόταν εναντίον των Άγγλων αποικιοκρατών για να ελευθερώσουν την Κυπρο από τον ζυγό, η Ζήνα Κάνθερ κατόπιν εισηγήσεως του Παπακώστα Λεωνίδα, ανήγειρε με δικές της δαπάνες, προς τιμήν του αρχηγού του Αγώνα το παρεκκλήσιον του Αγίου Γεωργίου.

Το παρεκκλήσι, που εικονογραφήθηκε αργότερα από τους Γεώργιο και Αλέξανδρο Κωνσταντινίδη με τη φροντίδα της Μητρόπολης Πάφου και τις δωρεές χριστιανών, αποτελεί σήμερα αναπόσπαστο τμήμα του όλου μνημειακού χώρου στην ακτή της Χλώρακας. Διαιωνίζει, μαζί με τα άλλα μνημειακά έργα, την ιστορική μνήμη και τονίζει τη θρησκευτική πίστη, που ενέπνεε τους αγωνιστές του 1955 και συμπορευόταν αχώριστη με την αγάπη προς την ελευθερία της πατρίδας.

Στην αυλή της εκκλησίας σε περίοπτο θέση υπάρχει η προτομή του αγωνιστή της ΕΟΚΑ Παπακώστα Λεωνίδα

Στην άκρη της θάλασσας σε κτίριο μουσείο που κατασκευάστηκε ειδικά, ευρίσκεται στεγασμένο το καΐκι Άγιος Γεώργιος που μετέφερε τον πρώτο οπλισμό για το ξεκίνημα του αγώνα.

Επίσης στον ίδιο χώρο υπάρχει μπρούτζινο άγαλμα του αρχηγού Διγενή καθώς και Μνημείο Μνήμης και Τιμής με ανάγλυφες παραστάσεις σε λευκό μάρμαρο που απεικονίζουν την άφιξη του Διγενή στην ακτή της Χλώρακας, τη μεταφορά του οπλισμού και τη σύλληψη του πλοιαρίου και τις οποίες παραστάσεις σχεδίασε και κατασκεύασε ο Ελλαδίτης γλυπτής Βαγγέλης Μουστάκας.

 

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ 2001

Πάντα ο Άγιος Εφραιμ βοηθά, πολλοί το γνωρίζουν, έχει ένα εκκλησάκι στη Χλώρακα και πολλοί πιστοί πηγαίνουν να προσευχηθούν και πολλοί πιστοί μιλούν για τη μεγάλη του χάρη. 

Ευρίσκεται στο χώρο του νέου κοιμητηρίου της Χλώρακας, και είναι το μοναδικό που υπάρχει σε ολόκληρη την επαρχία της Πάφου. Γιορτάζει στις 5 Μαϊου και η ιδέα για το κτίσιμο του ήταν μιας πιστής οικογένειας Χριστιανών το 1998, όταν ο Ανδρέας Μαυρέσης και η σύζυγος του Γιωργούλα σε ένα θρησκευτικό ταξίδι τους στη μακρινή Νέα Μάκρη, επισκέφτηκαν το αρχαίο ιστορικό Μοναστήρι στον τόπο μαρτυρίου του Αγίου, εκεί όπου πεντακόσια χρόνια πριν το 1426, Αγαρηνοί πειρατές εισέβαλαν και αφού λεηλάτησαν τα ιερά και όσια, κατέσφαξαν τους μοναχούς, και παλούκωσαν με αναμμένο δαυλό στην κοιλιά τον Άγιο Εφραίμ, που ήταν ηγούμενος σε κείνο το μοναστήρι…

Από τότε με σκέψεις και συζητήσεις πού θα έκτιζαν το μικρό παρεκκλήσι, το 2001 οι δύο ευσεβείς χριστιανοί αναθεσαν τον σχεδιασμό στον αρχιτέκτονα Τεύκρο Κουλουντη ο οποίος μετά χαράς αρχιετεκτόνισε τα σχέδια εντελώς δωρεάν. Μετα μεγάλης χαράς η σύζυγος του Ανδρέα Μαυρέση πρόλαβε και χάρηκε το παρεκκλήσιο έστω σχεδιασμένο στο χαρτί, καθώς πάσχοντας από την ανίατο ασθένεια σε λίγο καιρό απεβίωσε. Ο σύζυγος της θέλοντας να εκπληρώσει οπωσδήποτε το μεγάλο τάμα που μαζί είχαν τάξει, παντοιοτρόπως εμερήμνησε και με τη βοήθεια του Αγίου Εφραίμ θέλωντος, μετά από ένα χρόνο κατάφερε να περατωθεί το κτίσιμο του μικρού ναού στη σημερινή του μορφή. 

Στα χρόνια που πέρασαν και περνούν, όλο περισσότεροι επισκέπτες έρχονται για ευλαβικό προσκύνημα στο μικρό εκκλησάκι καθώς ο Άγιος Εφραιμ είναι θαυματουργός και θεραπευτής του καρκίνου όσων πραγματικά πιστεύουν σε αυτόν, και οι ιστορίες περι γεγονότων και θαυμάτων που αφορούν τον Άγιο Εφραίμ Χλώρακας που διηγούνται οι πιστοί, είναι πολλές. 

Μέσα στο μικρό εκκλησάκι μπροστά στο πάνσεπτο εικόνισμα του, καίει διαρκώς ένα καντήλι, καθώς καθημερινά περνά πλήθος πιστών κυρίως αρρώστων, οι οποίοι για λίγο στέκονται και πιστά προσεύχονται αναζητώντας το έλεος του και την φιλανθρωπία του που απλόχερα τους δίνει.

Είναι ένα όμορφο παρεκκλήσιο Βασιλικού ρυθμού μικρό και απέριττο τοποθετημένο δίπλα στον αρχαίο ναΐσκο του Αγίου Νικολάου, και κάθε που γιορτάζει πλήθη πιστών μαζεύονται από τις γύρω κοινότητες και τις άλλες επαρχίες, καθώς η φήμη των θαυμάτων του έχει ξεπεράσει τα σύνορα Χλώρακας και της Πάφου.

 

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Μια ιστορία λέει ότι στο αρχαίο παρεκκλήσι του Αϊ Νικόλα στη Χλώρακα που στέκει στην άκρη ενός γκρεμμού, οι κάτοικοι έκτιζαν τοίχο για να προστατεύονται τα παιδιά τους όταν πήγαιναν να λειτουργηθούν. Αλλά όπως το γιοφύρι της Άρτας, έτσι και τούτο, το βράδυ χαλούσε. Οι κάτοικοι σε μια πεισματική συμπεριφορά τους, ολημερίς το έκτιζαν, αλλά το βράδυ γκρεμιζόταν. Ώσπου στο τέλος κατάλαβαν ότι το χαλούσε ο Άγιος γιατί ήθελε να έχει θέα ολόκληρη τη θάλασσα. Από εκείνο τον καιρό, αντί για τοίχο, τοποθέτησαν κάγκελα, και τώρα ο Άγιος έχει απρόσκοπτη θέα, ταυτόχρονα τα παιδιά οταν παίζουν στην αυλή του προστατεύονται να μην πέφτουν στο γκρεμμό.

Ο μικρός ναϊσκος του Αη Νικόλα κτίστηκε από ντόπιους βοσκούς που δεν είχαν γνώσεις αρχιτεκτονικής, γι αυτό είναι ασύμμετρος. Για να τον κτίσουν έφερναν έτοιμες πέτρες από τα χαλάσματα των αρχαιοτήτων της Κάτω Πάφου. Ίχνη Αγιογραφίας επί του βορείου τοίχου δικνείουν τον Άγιον Νικόλαον καί τόν βίον του.

Κάθε  6 Δεκεμβρίου γιορτάζουμε τον Άγιο της γης και του πελάου, που φέρνει βροχές στα βουνά και φουρτούνες στα πελάγη, διότι ο Άγιος Νικόλας πέρα από άρχοντας της θάλασσας, είναι και του χειμώνα. Έτσι όπως και σε κάθε γιορτή του, φέρνει βροχές στη Χλώρακα, φέρνει και το Χειμωνα.

Μέγας εσπερινός και θεία κυρηγματα τελούνται κάθε 5 Δεκεμβρίου παραμονή του Αγίου Νικολάου μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα, ενώ την άλλη μέρα 6 Δεκεμβρίου, πλήθος πιστών αμέτρητο, μαζεύεται στη μικρη αυλη του παρεκκλησιου και με πολλή πίστη δοξάζουν τον Άγιο τους με μεγάλη δοξολογία.

Ο Κυριάκος Μαυρονικόλας είναι 84 χρονών και ισχυρίζεται ότι θυμάται από μικρό παιδί πάνω στη στέγη του Αϊ Νικόλα βλαστημένο ένα άγριο σκόρδο που συνεχίζει να βλαστά κάθε χρόνο αυτό μόνο του στην άκρια μέσα σε μια σχισμή πέτρας μέχρι τις σημερινές μέρες, χαρίζοντας στους προσκηνιτές του ξωκκλησιού υγεία, ευτυχία, ειρήνη, καλή τύχη, και πλούσια ελέη.

Λέει ακόμα ότι τον καιρό του αγώνα με τους Εγγλέζους, πριν συλληφθεί από τους αποικιοκράτες το πλοίο που έφερνε τα όπλα στη Χλώρακα για την προετοιμασία του αγώνος της ΕΟΚΑ, ρώτησε τον καπετάνιο Ευάγγελο Κουταλιανό πως εύρισκε με τόση μεγάλη ευκολία κάθε φορά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι τον όρμο οπού ξεφόρτωνε τα όπλα. Και αυτός του απάντησε ότι

-εκεί ψηλά πάνω στο γκρεμνό της Χλώρακας έχει ένα εκκλησάκι που ανάβει ολονυχτίς ένα καντήλι. Με οδηγό τούτο το φως, βάζω ρότα και βρίσκω τον όρμο ανάμεσα στα επικίνδυνα βράχια.

Περίεργος ο Κυριάκος Μαυρονικόλας, την επόμενη νύχτα, πήγε στον Άϊ Νικόλα να δει από πού έβγαινε το φως αφού οι πόρτες του ναού τις νύχτες ήταν κλειστές. Και πράγματι είδε το φως του καντηλιού να βγαίνει από την τρύπα που σχηματιζόταν από ένα ζάρι σε ένα βολίκι του ταβανιού που προεξείχε από τον τοίχο.

Ο Άγιος Νικόλαος που είναι κύριος των ανέμων και της τρικυμίας δέχεται πολλές προσφορές και λιτανείες, καθώς και παρακλήσεις από ναυτικούς. Η εικόνα του δε λείπει από κανένα ελληνικό πλοίο, μεγάλο ή μικρό. Από τα κόλλυβα, που στέλνουν στην εκκλησία την ημέρα της γιορτής του, παίρνουν μαζί τους πολλοί  θαλασσινοί όταν ταξιδεύουν. Αν τους πιάσει τρικυμία, τα σκορπούν στη θάλασσα και λέγουν: Άι-Νικόλα μου, και πάψε την οργή σου, και αμέσως παύει η τρικυμία. Ακόμα άμα ρίξουν στη θάλασσα από τα κόλλυβα του αγίου Νικολάου και βυθίσουν στη θάλασσα και την εικόνα του, αμέσως θα πνεύσει ο άνεμος, που έχουν κατά νου. 

 

ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ

Ο Χριστόδουλος Σιαμμάς κληρονόμησε από τον πατέρα του ΧατζηΤσιυρκακό σχεδόν όλη την δυτική περιοχή της Χλώρακας, μια εξ ολοκλήρου καυκαλα γη. Σ αυτή την γη έβοσκε τα πρόβατα του, εκεί τα πότιζε από ένα πηγάδι που έσκαψε, και εκεί τα μάντριζε σε μάντρα που έκτισε.

Έκτισε επίσης με το πατέρα του ένα μικρό εκκλησάκι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου για τις λατρευτικές του ανάγκες καθώς αποτελούσαν οικογένεια ευσεβών και καλών Χριστιανών.

Ακολούθως τη καυκάλα γη μαζί με το εκκλησάκι και τη μάντρα με τα πρόβατα τα κληροδότησε στο γιο του Λεωνίδα Σιαμμά ο οποίος  ακολούθησε το επάγγελμα του βοσκού, και αυτός τα κληροδότησε στο γιο του Γεώργιο (Γιωρκούϊ) Λεωνίδα Σιαμμά, ο οποίος επίσης ακολούθησε το οικογενειακό επάγγελμα.

Ο Γιώρκος του Λεωνή έξω από το ξωκλήσι τα καλοκαίρια έστηνε μάντρα για να χωρίζει τα ερίφια από τα πρόβατα. Είχε τον Άγιο Αρχάγγελο για Άγιο του, και πίστευε πολύ σε αυτόν. Όταν μια φορά πίστεψε ότι συνέβη ένα θαύμα που έσωσε τη ζωή του γιου του και του ίδιου από βέβαιο πνιγμό στη θάλασσα, για να ευχαριστήσει τον Αρχάγγελο δώρισε το κομμάτι της γης που μέσα ήταν κτισμένο το παρεκκλήσιο στην κοινότητα της Χλώρακας, ώστε να μπορούν όλοι οι κάτοικοι να προσκυνούν και να ανάβουν το καντήλι στον θαυματουργό Άγιο.

Στην μεγάλη του απόφαση αυτή που πήρε, βρήκε συμπαραστάτη τον αδερφό του Κώστα Παπακώστα ο οποίος ήταν ιερέας της Χλώρακας και σε συνεργασία με τον μητροπολίτη Πάφου Γεννάδιο ανέλαβε τη διαδικασία της μεταβίβασης στη μητρόπολη του οικοπέδου με το μικρό εκκλησάκι ρου Αρχαγγέλου Μιχαήλ.