16 Μαρτίου 2014

Ο ΑΛΥΣΟΔΕΜΕΝΟΣ ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ


Θα σας πω μια ιστορία παλιά που μου την διηγήθηκε ένας ηλικιωμένος, που το νόημα της ομοιάζει με το σημερινό ίδιο ακριβώς, ένα νόημα πανομοιότυπο ίδιας συμπεριφοράς και αντίδρασης νυν και αεί και πριν. Μια μικρή ιστορία που δείχνει πόσο η συνεχής καταπίεση αποχαυνώνει τη σκέψη και δημιουργεί υποταχτικούς και ακόλουθους μαθημένους να σκύβουν και να υπηρετούν χωρίς να αφήνουν τη βάσανο της κριτικής σκέψης να τους καθοδηγήσει.

Όταν ήταν μικρός και πήγε στο τσίρκο, του έκανε τρομερή εντύπωση ένας ελέφαντας που ενώ στην παράσταση το θεόρατο ζώο έκανε επίδειξη του τεράστιου βάρους του, του όγκου και της δύναμής του, μετά την παράσταση και λίγο προτού επιστρέψει στη σκηνή, στεκόταν με μια αλυσίδα δεμένος συνεχώς σε ένα ξύλο μικρό και ελάχιστα μπηγμένο στο έδαφος.
Του φαινόταν ολοφάνερο ότι ένα ζώο που μπορούσε να ξεριζώνει δέντρα με τη δύναμη του, θα μπορούσε εύκολα να λυθεί και να φύγει. Το θεωρούσε αληθινό μυστήριο τι τον κρατούσε, και γιατί δεν ξεπαλουκωνόταν.
Την άλλη μέρα ρώτησε το δάσκαλο του για το μυστήριο του ελέφαντα, και αυτός του εξήγησε ότι επειδή ο ελέφαντας είναι δαμασμένος, δεν φεύγει.
Του δημιουργήθηκε αυτονόητα η ερώτηση,
-αφού είναι δαμασμένος, γιατί τον αλυσοδένουν;
Με τον καιρό δεν ξέχασε το μυστήριο του ελέφαντα με το παλούκι, ώσπου όταν μεγάλωσε ανακάλυψε την απάντηση:
Ο ελέφαντας του τσίρκου δεν το σκάει γιατί από τότε που ήταν πολύ μικρός τον έδεναν σ΄ένα παλούκι. Το είχε σπρώξει, τραβήξει και ιδρώσει πασχίζοντας να λευτερωθεί. Μα παρόλες τις προσπάθειές του, δεν τα καταφέρε καμιά φορά, γιατί το παλούκι ήταν πολύ γερό για τις δυνάμεις του. Κουραζόταν χωρίς αποτέλεσμα και εξαντλημένο κοιμόταν ως την επόμενη μέρα
που προσπαθούσε ξανά, και τη μεθεπόμενη το ίδιο…
Ώσπου μια μέρα, μια φρικτή μέρα για την ιστορία του, θα παραδεχόταν την αδυναμία του και θα υποτασσόταν στη μοίρα του.
Αυτός ο πανίσχυρος και θεόρατος ελέφαντας στο τσίρκο δεν το σκάει γιατί νομίζει ότι δεν μπορεί ο δυστυχής. Η ανάμνηση της αδυναμίας που ένιωσε λίγο μετά τη γέννησή του είναι χαραγμένη στη μνήμη του. Και το χειρότερο είναι ότι ποτέ δεν αμφισβήτησε σοβαρά αυτή την ανάμνηση. Ποτέ μα ποτέ δεν ξαναπροσπάθησε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του…

Σήμερα που πέρασαν χρόνια, σκέφτομαι την ιστορία και μου φαίνεται ότι όλοι είμαστε σαν τον ελέφαντα του τσίρκου. Περιδιαβαίνουμε τον κόσμο δεμένοι σε εκατοντάδες παλούκια που μας στερούν την ελευθερία. Ζούμε πιστεύοντας ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ένα σωρό πράγματα, απλώς επειδή μια φορά πριν από πολύ καιρό όταν είμαστε μικροί, προσπαθήσαμε και δεν τα καταφέραμε. Αφήνουμε τους άλλους να μας ποδηγετούν και ανεχόμαστε τις καταπιεστικές αποφάσεις τους χωρίς αντίδραση, πιστεύοντας υποσυνείδητα πως είναι αδύνατον να συμβεί αλλιώς, και ότι έτσι πρεπει να γίνεται.
Πάθαμε το ίδιο με τον ελέφαντα. Χαράξαμε στη μνήμη μας το μήνυμα,

- Δεν μπορώ, δεν μπορώ και ποτέ δε θα μπορέσω…