23 Μαρτίου 2015

Στις ακτές της Χλώρακας, Ιανουάριος 1955

Συμπληρώθηκαν πρόσφατα 60 χρόνια από τη σύλληψη του πληρώματος του καϊκιού «Άγιος Γεώργιος» και των μελών της ομάδας υποδοχής του οπλισμού, στις ακτές της Χλώρακας, στις 25 Ιανουαρίου 1955. Ένα γεγονός που υπογραμμίζει και τις μεγάλες υπηρεσίες των κατοίκων της Χλώρακας στον αγώνα του 1955-1959. Η καταγωγή από τη Χλώρακα του τότε γενικού γραμματέα της ΠΕΚ, Ανδρέα Αζίνα, ήταν καθοριστική για την επιλογή της γενέτειράς του για τις πρώτες μυστικές αποστολές. Τον Μάρτιο του 1954 στην ακτή Βρέξη της Χλώρακας το πλοιάριο «Σειρήν», με καπετάνιο τον Βαγγέλη Λουκά - Κουταλιανό, μετέφερε από τον Πειραιά το πρώτο φορτίο όπλων. Το παρέλαβαν οι Χλωρακιώτες αγωνιστές Ανδρέας Αζίνας, Νικόλας Αζίνας, Χαράλαμπος Αζίνας και Κώστας Λεωνίδα. Στην κοντινή ακτή της Αλυκής το «Σειρήν» αποβίβασε στις 10 Νοεμβρίου 1954 τον Γεώργιο Γρίβα, τον κατοπινό Διγενή της ΕΟΚΑ, και τους συνεργάτες του, Σωκράτη Λοϊζίδη και Νότη Πετροπουλέα. Οι νεοφερμένοι φιλοξενήθηκαν στο σπίτι των Νικόλα και Παναγιωτούς Αζίνα, στη Χλώρακα.
Δυο μήνες αργότερα, το καΐκι «Άγιος Γεώργιος», με καπετάνιο πάλι τον Βαγγέλη Κουταλιανό, έφτασε στα Ροδαφίνια της Χλώρακας με νέο φορτίο οπλισμού. Αυτή τη φορά η αποστολή ήταν προδομένη, πιθανότατα από πράκτορες των Βρετανών στην Αθήνα, και στην εκφόρτωση, το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου 1955, συνελήφθησαν από τις αποικιακές Αρχές επτά αγωνιστές από τη Χλώρακα, ο Σωκράτης Λοϊζίδης, που θα αναχωρούσε για την Ελλάδα, και το πλήρωμα του πλοιαρίου. Στη σύλληψη συνέτεινε και η έλλειψη συντονισμού στο υπό διοργάνωση κυπριακό απελευθερωτικό κίνημα, που δεν είχε αποκτήσει ακόμη τα στεγανά και τις ασφαλείς μεθόδους επικοινωνίας που χαρακτήριζαν αργότερα την ΕΟΚΑ.
Η σύλληψη του «Αγίου Γεωργίου» ήταν σημαντική επιτυχία για τους Βρετανούς, οι οποίοι δεν εκτίμησαν, όμως, τις διαστάσεις του επαναστατικού εγχειρήματος. Έντεκα από τους συλληφθέντες καταδικάστηκαν από το Κακουργιοδικείο Λευκωσίας τον Μάιο 1955 σε ποινές φυλάκισης από ένα χρόνο μέχρι δώδεκα. Από τους Κύπριους οι πέντε ήταν κάτοικοι Χλώρακας (Κώστας Λεωνίδα, Νικόλας Μαυρονικόλας, Χριστάκης Εύζωνας, Νικόλας Πενταράς, Χριστόδουλος Πενταράς, αθωώθηκαν οι Μιχαλάκης Παπαντωνίου και Κυριάκος Μαυρονικόλας), ενώ ο δικηγόρος Σ. Λοϊζίδης καταγόταν από το Δίκωμο. Από το πλήρωμα, ο Ε. Κουταλιανός ήταν από τη Σαλαμίνα, ο πλοιοκτήτης Α. Μέλλος από τον Πόρο, ο Α. Καραδήμας από τη Λιβαδειά, ο Μ. Χριστοδουλάκης από τη Νικήτη Χαλκιδικής και ο Μ. Αλιφραγκής από τη Θήρα. Ουσιαστικά, ήταν οι πρώτοι πολιτικοί κατάδικοι του απελευθερωτικού αγώνα και περιλαμβάνονται στους αγωνιστές που πέρασαν το μεγαλύτερο διάστημα στις φυλακές. Ένας από αυτούς, ο Κώστας Λεωνίδα (1915-1971), ιερέας στη γενέτειρά του από το 1958, έγραφε από τις Κεντρικές Φυλακές, τον Ιούλιο του 1956 (οι ανέκδοτες επιστολές του, στην κατοχή του γιου του, Κλεόβουλου Παπακώστα, σημερινού κοινοτάρχη Χλώρακας, ετοιμάζονται για έκδοση): «Μετά από τα σαράντα χρόνια της ηλικίας μου προσέφερα και γω κάτι γι' αυτά που αγάπησα και ποθούσα σε όλην μου την ζωήν και που διά αυτά όλα βρίσκομαι εδώ μέσα. Τίποτε δεν πεθύμησα στον κόσμον αυτόν. Αγάπησα μόνον αυτά τα θεία δώρα και αγαθά, την πίστιν, την πατρίδα, την ελευθερίαν, την δικαιοσύνην και την πραγματικήν ειρήνην.»

* Ο Π. Παπαπολυβίου είναι αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Πηγή: Φιλελεύθερος

ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ

Το παρόν άρθρο το δημοσιεύω επ ευκαιρία της έκθεσης της επιτρόπου διοικήσεως με την οποία επιρρίπτει ευθύνες στον έπαρχο Πάφου για ολιγωρία και για προσπάθεια δικαιολόγησης αυθαίρετων επεμβάσεων επί των παραλιών της Χλώρακας από μεγαλοξενόδοχους και επιχειρηματίες ανάπτυξης γης.

Η Αειφόρος Ανάπτυξη αποσκοπεί στο να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης του ανθρώπου διαφυλάσσοντας παράλληλα το περιβάλλον βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αποσκοπεί σε μια οικονομική ανάπτυξη η οποία να είναι αποτελεσματική, κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη.
Πολλοί πολιτισμοί μέσα από τους αιώνες αναγνώρισαν την ανάγκη της αρμονίας μεταξύ του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Μέσα από τις εμπειρίες αιώνιων καταστροφών, οι οργανωμένοι άνθρωποι κατέληξαν σε συμπεράσματα διαφύλαξης και προστασίας του, έτσι που να συνάδει υπέρ του συμφέροντος των λαών και τώρα και στο μέλλον. Αναθεώρησαν τις στρατηγικές τους και θέσπισαν στόχους οικονομικής ανάπτυξης που να συνάδει με την ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος.

Βάση αυτών των στόχων, οι Επαρχιακές και τοπικές αρχές καθώς και όλοι οι αρμόδιοι φορείς που είναι εμπιστευμένοι στον έλεγχο και στη διατήρηση των παραλιών ώστε να παραμένουν στο φυσικό τους περιβάλλον, δεν πρεπει να επιτρέπουν  στους επιχειρηματίες χωρίς τις απαιτούμενες μελέτες και άδειες να προβαίνουν σε αυθαίρετες επεμβάσεις. Θα πρεπει με αυστηρότητα και χωρίς να παρασύρονται από το πρόσκαιρο όφελος της οικονομικής ανάπτυξης, να προστατεύουν το περιβάλλον και την αειφορία.
Μπορεί κάποτε η γη να φαινόταν απέραντη και οι φυσικοί της πόροι απεριόριστοι, σήμερα όμως πρεπει να γίνει κατανοητό ότι η γη είναι μικρή και οι φυσικοί της πόροι περιορισμένοι.
Παλιότερα οι φυσικές καταστροφές ήταν περιορισμένες σε έκταση, σήμερα όμως με την ραγδαία ανάπτυξη η καταστροφή που προκαλεί ο ίδιος ο άνθρωπος γίνεται με γοργούς ρυθμούς. Η βιομηχανοποίηση και η αστικοποίηση, αλλά κυρίως η αποψίλωση και το ξεχέρσωμα της γης, έχουν διαταράξει και καταστρέφει τα οικοσυστήματα. Η μεγάλη ρίψη αποβλήτων στις θάλασσες και η επέμβαση επί αυτής η οποία συνεχώς αυξάνεται, απειλεί στην πλήρη απώλεια της  αιγιαλίτιδας βιοποικιλότητας.
Οι αυθαίρετες επεμβάσεις σε παραλίες προκαλούν ανεπανόρθωτες καταστροφές στο φυσικό και θαλάσσιο περιβάλλον. Η μετακίνηση βράχων ή άμμου, η ανέγερση κτιρίων και άλλων κατασκευών καθώς και οτιδήποτε αλλοιώνει το περιβάλλον που έχει καθοριστεί ως προστατευόμενη ακτογραμμή, μπορεί να επιφέρουν πρόσκαιρο οικονομικό όφελος σε μια περίοδο οικονομικής δυσπραγίας, ωστόσο σε βάθος χρόνου δύνανται να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημιές, που για την αποκατάστασή τους θα απαιτηθούν εκατοντάδες χρόνια και πολλές μελλοντικές γενιές  θα επιβαρυνθούν τις δικές μας αυθαιρεσίες.

Θα πρεπει να αναγνωρίσουμε τη ζημιογόνο πολιτική της άναρχης εκμετάλλευσης και κατά συνέπεια της καταστροφής της γης και της θάλασσας, και υπό την καθοδήγηση των αρμοδίων αρχών  να εισάξουμε στη ζωή μας περιβαλλοντολογική συνείδηση με μοναδικό στόχο την αειφόρο ανάπτυξη που να μην θέτει σε κίνδυνο τις αναπτυξιακές δυνατότητες των μελλοντικών γενεών.
Θα πρεπει οι αρμόδιοι να επέμβουν όπου παρατηρούνται άναρχες αναπτύξεις και πάραυτα να τις σταματήσουν. Είναι υποχρεωμένοι ως εκ της θέσεως τους από το νόμο, γι αυτό δεν πρεπει να ολιγωρούν, ούτε να κλείνουν τα ματιά στα ιδιωτικά μεγάλα συμφέροντα.
Πρέπει να προασπίσουν τους θεσμούς, να πολεμήσουν την αυθαιρεσία και να προωθήσουν την αειφορία.

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΑΠΑΚΟΥΔΗΣ
ΟΤΑΝ ΟΙ ΕΠΑΡΧΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΣ  ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΕ ΑΥΘΕΡΕΣΙΕΣ
Το παρόν άρθρο το δημοσιεύω επ ευκαιρία της έκθεσης της επιτρόπου διοικήσεως με την οποία επιρρίπτει ευθύνες στον έπαρχο Πάφου για ολιγωρία και για προσπάθεια δικαιολόγησης αυθαίρετων επεμβάσεων επί των παραλιών της Χλώρακας από μεγαλοξενόδοχους και επιχειρηματίες ανάπτυξης γης.

Η Αειφόρος Ανάπτυξη αποσκοπεί στο να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης του ανθρώπου διαφυλάσσοντας παράλληλα το περιβάλλον βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αποσκοπεί σε μια οικονομική ανάπτυξη η οποία να είναι αποτελεσματική, κοινωνικά δίκαιη και περιβαλλοντικά βιώσιμη.
Πολλοί πολιτισμοί μέσα από τους αιώνες αναγνώρισαν την ανάγκη της αρμονίας μεταξύ του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Μέσα από τις εμπειρίες αιώνιων καταστροφών, οι οργανωμένοι άνθρωποι κατέληξαν σε συμπεράσματα διαφύλαξης και προστασίας του, έτσι που να συνάδει υπέρ του συμφέροντος των λαών και τώρα και στο μέλλον. Αναθεώρησαν τις στρατηγικές τους και θέσπισαν στόχους οικονομικής ανάπτυξης που να συνάδει με την ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος.

Βάση αυτών των στόχων, οι Επαρχιακές και τοπικές αρχές καθώς και όλοι οι αρμόδιοι φορείς που είναι εμπιστευμένοι στον έλεγχο και στη διατήρηση των παραλιών ώστε να παραμένουν στο φυσικό τους περιβάλλον, δεν πρεπει να επιτρέπουν  στους επιχειρηματίες χωρίς τις απαιτούμενες μελέτες και άδειες να προβαίνουν σε αυθαίρετες επεμβάσεις. Θα πρεπει με αυστηρότητα και χωρίς να παρασύρονται από το πρόσκαιρο όφελος της οικονομικής ανάπτυξης, να προστατεύουν το περιβάλλον και την αειφορία.
Μπορεί κάποτε η γη να φαινόταν απέραντη και οι φυσικοί της πόροι απεριόριστοι, σήμερα όμως πρεπει να γίνει κατανοητό ότι η γη είναι μικρή και οι φυσικοί της πόροι περιορισμένοι.
Παλιότερα οι φυσικές καταστροφές ήταν περιορισμένες σε έκταση, σήμερα όμως με την ραγδαία ανάπτυξη η καταστροφή που προκαλεί ο ίδιος ο άνθρωπος γίνεται με γοργούς ρυθμούς. Η βιομηχανοποίηση και η αστικοποίηση, αλλά κυρίως η αποψίλωση και το ξεχέρσωμα της γης, έχουν διαταράξει και καταστρέφει τα οικοσυστήματα. Η μεγάλη ρίψη αποβλήτων στις θάλασσες και η επέμβαση επί αυτής η οποία συνεχώς αυξάνεται, απειλεί στην πλήρη απώλεια της  αιγιαλίτιδας βιοποικιλότητας.
Οι αυθαίρετες επεμβάσεις σε παραλίες προκαλούν ανεπανόρθωτες καταστροφές στο φυσικό και θαλάσσιο περιβάλλον. Η μετακίνηση βράχων ή άμμου, η ανέγερση κτιρίων και άλλων κατασκευών καθώς και οτιδήποτε αλλοιώνει το περιβάλλον που έχει καθοριστεί ως προστατευόμενη ακτογραμμή, μπορεί να επιφέρουν πρόσκαιρο οικονομικό όφελος σε μια περίοδο οικονομικής δυσπραγίας, ωστόσο σε βάθος χρόνου δύνανται να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες ζημιές, που για την αποκατάστασή τους θα απαιτηθούν εκατοντάδες χρόνια και πολλές μελλοντικές γενιές  θα επιβαρυνθούν τις δικές μας αυθαιρεσίες.

Θα πρεπει να αναγνωρίσουμε τη ζημιογόνο πολιτική της άναρχης εκμετάλλευσης και κατά συνέπεια της καταστροφής της γης και της θάλασσας, και υπό την καθοδήγηση των αρμοδίων αρχών  να εισάξουμε στη ζωή μας περιβαλλοντολογική συνείδηση με μοναδικό στόχο την αειφόρο ανάπτυξη που να μην θέτει σε κίνδυνο τις αναπτυξιακές δυνατότητες των μελλοντικών γενεών.
Θα πρεπει οι αρμόδιοι να επέμβουν όπου παρατηρούνται άναρχες αναπτύξεις και πάραυτα να τις σταματήσουν. Είναι υποχρεωμένοι ως εκ της θέσεως τους από το νόμο, γι αυτό δεν πρεπει να ολιγωρούν, ούτε να κλείνουν τα ματιά στα ιδιωτικά μεγάλα συμφέροντα.
Πρέπει να προασπίσουν τους θεσμούς, να πολεμήσουν την αυθαιρεσία και να προωθήσουν την αειφορία.

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΑΠΑΚΟΥΔΗΣ

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΠΑΡΑΝΟΜΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΣΤΗ ΧΛΩΡΑΚΑ

Τομέας Ακίνητης Ιδιοκτησίας και Περιβάλλοντος Προϊστάμενη: Ελένη Χατζηττοφή Ερευνών Λειτουργός: Κυριάκος Κυριάκου

Λευκωσία, 18 Μαρτίου 201 5

1. Tα παράπονα

Ο κ. Κυριάκος Ταπακούδης υπέβαλε στο Γραφείο μου τα παράπονα με αρ. Α/Π 11 53/2014 και Α/Π 2486/2014, για παράλειψη της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου να λάβει μέτρα αναφορικά με παράνομες επεμβάσεις στη ζώνη προστασίας της παραλίας κατά την ο^νέγερση ξενοδοχείου κοντά στην παραλία «Ροδαφινιών» στη Χλώρακα και γιο< την κατάργηση των προσβάσεων προς την παραλία «Πηλός» στη Χλώρακα.

Συγκεκριμένα, ο παραπονοΰμενος υποστηρίζει ότι στην παραλία μπροστά από το υπό σίναφορά ξενοδοχείο υπήρχε φυσική λίμνη ανάμεσα στα βράχια που επικοινωνούσε υττογείως με τη θάλασσα, την οποία οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου μπάζωσαν με μπετόν, ττέτρες, χώματα και άμμο και χρησιμοποιείται πλέον ως χώρος τοποθέτησης ξαπλώστρων γι,α τις ανάγκες των πελατών του ξενοδοχείου. Σύμφωνα, επίσης με τον παράπονου μενο, στην εν λόγω λίμνη που πλέον δεν υφίσταται, καταλήγουν οι οχετοί του ξενοδοχείου.

Ο παραπονούμενος υποστηρίζει, περαιτέρω, ότι:
1.         Στη βραχώδη παραλία δίπλα από την εν λόγω λίμνη κατασκευάστηκαν σκαλιά που καταλήγουν στη θάλασσα, κατασκευάστηκαν δόμες, έγιναν επιχωματώσεις και τοποθετήθηκαν ομπρέλες και ξαπλώστρες.
2.         Στο δημόσιο πεζόδρομο που κατασκευάστηκε μεταξύ του ξενοδοχείου και της παραλίας, τοποθετήθηκαν φρουροί ασφαλείας οι οποίοι αστυνομεύουν το χώρο και παρενοχλούν τους διαβάτες που τον χρησιμοποιούν.
3.         Η παραλία «Πηλός», λόγω της ανάπτυξης της παρακείμενης περιοχής, έχει πλέον
καταστεί απροσπέλαστη για τους λουσμένους.

Σύμφωνα με τον παραπονούμενο, τα προαναφερθέντα δεν απασχολούν μόνο τον ίδιο αλλά και πολλούς κάτοικους της κοινότητας, καθότι δεν μπορούν πλέον να μεταβαίνουν στις ποίραλίες της κοινότητας ούτε να χρησιμοποιούν απρόσκοπτα το δημόσιο πεζόδρομο που κατασκευάστηκε μπροστά από το ξενοδοχείο.

2. Σχόλια / «πάψεις Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας

Λειτουργός του Γραφείου μου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με το Γραμματέα του Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας αναφορικά με τους πιο πάνω ισχυρισμούς του παραπονούμενου, ο οποίος έθεσε υπόψη του τα ακόλουθα:

• Στην παραλία «Ροδαφινιών» υπήρχε ένας λάκκος και όχι φυσική λίμνη και οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου εξασφάλισαν άδεια από την Επαρχιακή Διοίκηση να καταλήγει εκεί ο αγωγός όμβριων υδάτων του ξενοδοχείου.
•           Οι ιδιοκτήτες του ξενοδοχείου προέβηκαν σε επιχωμάτωση και κατασκεύασαν αυθαίρετα δόμες μεταξύ του δημόσιου πεζόδρομου και της παραλίας και υπέβαλαν αίτηση στο Κοινοτικό Συμβούλιο για άδεια παροχής υπηρεσιών στο συγκεκριμένο σημείο της παραλίας.
•           Στο δημόσιο πεζόδρομο δεν υπάρχουν φύλακες/φρουροί ασφαλείας παρά μόνο ένας υπάλληλος του ξενοδοχείου που δεν απαγορεύει τη χρήση του πεζόδρομου αλλά δεν επιτρέπει την πρόσβαση στο χώρο του ξενοδοχείου σε όσους δεν διαμένουν σ' αυτό.
•           Ιδιωτική εταιρεία εξασφάλισε άδεια για ανάπτυξη της περιοχής στην παραλία «Πηλός», στην οποία τέθηκε όρος για την κατασκευή πεζόδρομου και χώρου πρασίνου.

3. Σχόλια / απόψεις Επαρχιακής Διοίκησης ΠάΦου

Me επιστολή μου ημερομηνίας 13 Ιουνίου 2014, ζήτησα τα σχόλια και τις απόψεις του Εττάρχου Πάφου σε σχέση με τους ισχυρισμούς του προπονούμενου και να με πληροφορήσει για τα μέτρα που πιθανόν έλαβε ή προτίθετο να λάβει η Επαρχιακή Διοίκηση για άρση των ενδεχόμενων επεμβάσεων από την παραλία και διασφάλιση της απρόσκοπτης χρήσης της καθώς και του δημόσιου πεζόδρομου από το κοινό.

Ο "Επαρχος Πάφου με απαντητική επιστολή του ημερομηνίας 24 Οκτωβρίου 2014, έθβσε υττόψη μου τα εξής:
Στις 27 Νοεμβρίου 2006, η Επαρχιακή Διοίκηση έκδωσε την άδεια οικοδομής με αρ. 560802 (αφ. φακ. Β35/02) για την ανέγερση του υπό αναφορά ξενοδοχείου. Ωστόσο, επειδή μετά από σχετικό έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το ξενοδοχείο ανεγέρθηκε κατά παράβαση των εγκριθέντων σχεδίων, η Επαρχιακή Διοίκηση έχει λάβει δικαστικά μέτρα εναντίον της ιδιοκτήτριας εταιρείας.
•           Στο χώρο μπροστά από το ξενοδοχείο υπήρχε λίμνη «πολύ μικρής διαμέτρου, βάθους τριών μέτρων η οποία αποτελούσε και παγίδα πολλές φορές» και στην πορεία «καλύφθηκε με βράχους και χώμα από την ιδιοκτήτρια εταιρεία για προστασία των πελατών της». Ακολούθως, η ιδιοκτήτρια εταιρεία προχώρησε σε εργασίες εξομάλυνσης/επιχωμάτωσης του χώρου, τοποθέτησε ξαπλώστρες και φύτευσε φοινικιές.
•           Διαπιστώθηκε η ύπαρξη τσιμεντένιων σκαλιών σε σημείο που οδηγεί στη θάλασσα «τα οποία, ωστόσο, ήταν καλυμμένα με φύκια και ήταν δυσδιάκριτα».


•           Στην πολεοδομική άδεια που εξασφαλίστηκε για την ανέγερση του ξενοδοχείου επιβλήθηκε όρος για την κατασκευή πεζόδρομου, ο οποίος θα αποτελέσει μέρος του παραλιακού πεζόδρομου Πάφου - Χλώρακας. Κατόπιν επιτόπιας επίο-κεψης Λειτουργού της Επαρχιακής Διοίκησης διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν φρουροί ττου παρεμπόδιζαν την ελεύθερη διακίνηση στον εν λόγω πεζόδρομο. Από πληροφορίες που λήφθηκαν από το Κοινοτικό Συμβούλιο, φαίνεται ότι υπήρχαν φρουροί ασφαλείας κατά την περίοδο ανέγερσης του ξενοδοχείου για επίβλεψη του χώρου, αλλά μετά τη λειτουργία του ξενοδοχείου ο πεζόδρομος χρησιμοποιείται ελεύθερα από όλους τους πολίτες.
•           Υπάρχουν προσβάσεις προς το παραλιακό μέτωπο της κοινότητας οι οποίες δεν επηρεάζονται από τις αναπτύξεις που έγιναν στην περιοχή.
•           Η παραλία «Πηλός» δεν χρησιμοποιείται από λουόμενους λόγω της μορφολογίας της ωστόσο υπάρχει δημόσια πρόσβαση σε αυτήν δίπλα από παρακείμενο ξενοδοχείο. Η πρόσβαση στην οποία αναφέρεται ο παραπονούμενος δεν ήταν δημόσια αλλά διερχόταν διαμέσου ιδιωτικού τεμαχίου για το οποίο η ιδιοκτήτρια εταιρεία εξασφάλισε άδεια διαχωρισμού και ξεκίνησε ήδη τις σχετικές εργασίες. Με βάση τους όρους της εν λόγω άδειας, θα δημιουργηθεί δημόσια πρόσβαση που θα καταλήγει στο δημόσιο πεζόδρομο που θα κατασκευάσει η εταιρεία, ενώ μπροστά από την παραλία θα υπάρχει χωμάτινος δρόμος. Η εταιρεία έχει πράγματι αποκόψει την πρόσβαση προς την παραλία μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι εργασίες διαχωρισμού του τεμαχίου της και παραχωρήσει τη δημόσια πρόσβαση (δημόσιος πεζόδρομος) προς την παραλία.
Όττως με ενημέρωσε ο Έπαρχος, τόσο το θέμα της επίχωσης της λίμνης, όσο και τα ζητήματα των επιχωματώσεων και της κατασκευής σκαλιών μπροστά από το ξενοδοχείο έχουν ήδη καταγραφεί από το Γραφείο του και θα τύχουν χειρισμού στα πλαίσια καταγραφής όλων των επεμβάσεων σε κρατική γη εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας στην επαρχία Πάφου, σύμφωνα με σχετικές οδηγίες του Υπουργού Εσωτερικών.

4. Επιτόπια έρευνα Λειτουργού του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως

Τον Ιανουάριο του 2015, Λειτουργός του Γραφείου μου πραγματοποίησε επιτόπια επίσκεψη στην περιοχή, στην παρουσία του παραπονούμενου. Ο Λειτουργός με ενημέρωσε ότι διαπίστωσε τα πιο κάτω:

•    Εμφανή επιχωμάτωση στην παραλία μπροστά από το ξενοδοχείο με χώμα και άμμο. Η υπόλοιπη παραλία είναι βραχώδης.

Στα βράχια κατασκευάστηκαν σκαλιά από μπετόν που καταλήγουν στη θάλασσα.
•           Το σημείο της παραλίας που ο παραπονούμενος υπέδειξε ότι ήταν λίμνη είναι καλυμμένο με πέτρες και χώμα/άμμο αλλά, φαίνεται ότι εξακολουθεί να συνδέεται υπογείως με τη θάλασσα. Δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί κατά πόσον εντός της λίμνης καταλήγουν οποιοιδήποτε αγωγοί.
•           Υπάρχουν αρκετές προσβάσεις προς τις παραλίες της κοινότητας, ωστόσο, σε αρκετά σημεία τους έχουν τοποθετηθεί μεγάλες πέτρες που αποτρέπουν την σχηματική πρόσβαση, ενδεχομένως για να μην επηρεάζονται οι ανέσεις των ιδιοκτητών των παρακείμενων κατοικιών.
•           Η παραλία «Πηλός» είναι περιφραγμένη και δεν είναι δυνατή η απευθείας πρόσβαση σ' αυτήν.

Σύμφωνα με το Λειτουργό του Γραφείου μου, το ακριβές σημείο στο οποίο υπήρχε η λίμνη φαίνεται σε παλαιότερες δορυφορικές φωτογραφίες που υπάρχουν στο διαδίκτυο και του προσκόμισε ο παραπονούμενος. Με βάση τις εν λόγω φωτογραφίες, η λίμνη είχε ελλειψοειδές σχήμα και, όπως υπολογίστηκε , το μήκος της κυμαινόταν από εννέα έως δεκαπέντε μέτρα περίπου και το πλάτος της από ένα έως επτά μέτρα περίπου.

Ο τταραπονούμενος ανέφερε στο Λειτουργό του Γραφείου μου ότι απ' όλα τα ζητήματα που θίγει στην επιστολή του, θεωρεί ως πιο ουσιώδες την καταστροφή της υπό αναφορά φυσικής λίμνης, τόσο επειδή για τη δημιουργία της χρειάστηκαν, ενδεχομένως, διεργασίες εκατομμυρίων χρόνων όσο και για συναισθηματικούς λόγους, καθότι σ' αυτήν έμαθαν κοΛόμτα τόσο ο ίο.ος όσο „ ο,ρκ,τοί ο^οχώρ,ο, του.

Σε σχέση με το δημόσιο πεζόδρομο μπροστά από το ξενοδοχείο, ο παραπονούμενος επανέλαβε ότι κατά την καλοκαιρινή περίοδο υπάρχουν σ' αυτόν φρουροί ασφαλείας οι οττοίοι δεν παρεμποδίζουν τη χρήση του από το κοινό, ωστόσο, έχουν απειλητικό ύφος έναντι όσων δεν είναι πελάτες του ξενοδοχείου.

5. Νομοθεσία

5.1 Η ζώνη προστασίας της παραλίας καθορίζεται με γνωστοποίηση του Υπουργικού Συμβουλίου που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και στην καθορισμένη με αυτό τον τρόπο ζώνη απαγορεύεται η ανέγερση οικοδομής οποιουδήποτε είδους. Η εν λόγω γνωστοποίηση αποσκοπεί στην προστασία ή διατήρηση του χαρακτήρα και των ανέσεων της παραλίας και της προσέγγισης της από το κοινό.
5.2 Me τη δημοσίευση της προαναφερθείσας γνωστοποίησης, η αρμόδια οικοδομική ο<ρχή δεν νομιμοποιείται να εκδίδει άδεια για την ανέγερση οποιασδήποτε οικοδομής εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας.4

Ανεξάρτητα, όμως, από την πιο πάνω γνωστοποίηση, η επιφύλαξη του εδαφίου (2) του άρθρου 5Α του Προστασίας της Παραλίας Νόμου, παρέχει την ευχέρεια στο Υπουργικό Συμβούλιο όπως, σε εξαιρετικές περιπτώσεις και κατά την απόλυτη κρίση του, εγκρίνει την ανέγερση οικοδομών εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας. Συγκεκριμένα, όταν ιη αρμόδια αρχή ικανοποιηθεί ότι το δημόσιο συμφέρον απαιτεί την έκδοση άδειας για ανέγερση οικοδομής5 εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας, μπορεί να υποβάλλει τΠν περίπτωση αυτή στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο δύναται να εξουσιοδοτήσει την «ρμόδια αρχή να εκδώσει την εν λόγω άδεια υπό όρους που θα καθορίσει το Υπουργικό Συμβούλιο.
5.3       Σύμφωνα με το άρθρο 6 του Νόμου δεν επιτρέπεται να διασχίζει την παραλία ή να εκβάλλει σε αυτήν οποιοσδήποτε οχετός. Το εδάφιο (1) του εν λόγω άρθρου παρέχει στον Έτταρχο την εξουσία να επιδίδει ειδοποίηση σε οποιοδήποτε πρόσωπο ή Δημοτικό Συμβούλιο για να καλύψει εντός καθορισμένης προθεσμίας οποιοδήποτε οχετό διασχίζει την παραλία και να τον επεκτείνει με σωλήνες στη θάλασσα σε απόσταση που θα αποφασίσει ο ίδιος. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ο Έπαρχος μπορεί να προχωρήσει στην εκτέλεση των αναγκαίων έργων και η σχετική δαπάνη καταβάλλεται από το πρόσωπο ή το Δημοτικό Συμβούλιο στο οποίο επιδόθηκε η ειδοποίηση.
5.4       Ο Νόμος δεν απαγορεύει ρητά τις^επε μ βάσεις σε παράκτιες λίμνες ή φυσικές κοιλότητες που τροφοδοτούνται υπογείως με θαλασσινό νερό. Ο Έπαρχος έχει, όμως, τη δυνατότητα, με γνωστοποίηση που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, να απαγορεύει ή να επιβάλλει περιορισμούς στη συσσώρευση λίθων, κροκάλων, χαλικιών, άμμου ή άλλης ύλης εντός του τμήματος της παραλίας ττου καθορίζεται στη γνωστοποίηση.6 Σε σχέση με την Επαρχία Πάφου, η προαναφερθείσα γνυυστοποίηση του Επαρχου με αρ. Κ.Δ.Π. 279/79 δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 23 Νοεμβρίου 1979 και αφορά την παραλία ολόκληρης της Εποφχίας.

5.5       Τα θαλάσσια έργα που παρέχουν τη δυνατότητα διαμόρφωσης της ακτής, καθώς και
τα έργα για ανάκτηση εδαφών από τη θάλασσα, εμπίπτουν στην κατηγορία 10 του
Δεύτερου Παραρτήματος του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από
Ορισμένα Έργα Νόμου για τα οποία απαιτείται, σε πρώτο στάδιο, η εκπόνηση και υποβολή
Προκαταρτικής Έκθεσης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΠΕΕΠ).
           
4 Εδάφιο (2) του άρθρου 5Α του περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου
s Me βάση το άρθρο 2 του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, «οικοδομή» σημαίνει, μεταξύ άλλων,
οποιαδήποτε κατασκευή από λίθους, σκυρόδεμα, πηλό, σίδερο, ξύλο ή άλλη ύλη.
6 Παράγραφος (α) του εδαφίου (1) του άρθρου 3 του περί Προστασίας της Παραλίας Νόμου


Η ΓΤΕΕΓί υποβάλλεται στην Πολεοδομική Αρχή μαζί με την αίτηση για πολεοδομική άδειο< σε οτχέση με το έργο και η Πολεοδομική Αρχή την αποστέλλει, εντός ενός μηνός, στην Περιβαλλοντική Αρχή για να αξιολογήσει τις επιπτώσεις που ενδέχεται να επιφέρει στο ττεριβάλλον η εκτέλεση του έργου για το οποίο υποβλήθηκε η πολεοδομική αίτηση.

6. Σχόλια - Παρατηρήσεις - Συμπεράσματα

Η διερεύνηση του παραπόνου κατέδειξε ότι σε κρατική γη εντός της ζώνης προστασίας στην παραλία «Ροδαφινιών» έχουν συντελεστεί οικοδομικές εργασίες ή/και άλλου είδους εττεμβάσεις, όπως κατασκευή σκαλιών από μπετόν, επιχωματώσεις και επίχωση/μπάζωμα της φυσικής λίμνης, χωρίς την εξασφάλιση οποιασδήποτε άδειας.

Εκ μέρους της αρμόδιας αρχής, δηλαδή της Επαρχιακής Διοίκησης, φαίνεται ότι επιχειρήθηκε υποβάθμιση και, κατά κάποιο τρόπο, αιτιολόγηση των εν λόγω εργασιών/επεμβάσεων, αφού, σε σχέση με τα σκαλιά σημειώθηκε ότι ήταν καλυμμένα με φύκια και δυσδιάκριτα ενώ σε σχέση με τη φυσική λίμνη ότι πρόκειτο για πολύ μικρής διαμέτρου κατάσταση, που αποτελούσε παγίδα και μπαζώθηκε για προστασία των πελατών της ιδιοκτήτριας εταιρείας του παρακείμενου ξενοδοχείου. Ωστόσο, οι φυσικοί γεωμορφολογικοί σχηματισμοί δεν πρέπει να κρίνονται με γνώμονα τις ανθρωπογενείς ανάγκες και σταθμίσματα αλλά με βάση τη ζημιά που επέρχεται στο παράκτιο φυσικό περιβάλλον από την τυχόν καταστροφή και αλλοίωση τους.

Σημειώνεται ότι η παρέμβαση της Επαρχιακής Διοίκησης σε σχέση με τα προαναφερθέντα δρομολογήθηκε,προφανώς, μετά την παρέμβαση του Γραφείου μτ3υ οπόταν και προέβη στην καταγραφή των εν λόγω επεμβάσεων, στα πλαίσια σχετικών οδηγιών που δόθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών για καταγραφή όλων των επεμβάσεων σε κρατική γη εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας στην επαρχία Πάφου.

Αναφορικά με τις προαναφερθείσες οικοδομικές εργασίες και επεμβάσεις, διαπιστώθηκε ότι δεν έχει εκπονηθεί ΠΕΕΠ ούτε έχει ελεγχθεί κατά πόσον, ένεκα της φύσεως τους, απαιτείτο η εκπόνηση της. Η υποβολή ΠΕΕΠ σ' αυτό το στάδιο από την ιδιοκτήτρια εταιρεία του ξενοδοχείου πιθανό να μην είναι δυνατή με βάση τη νομοθεσία.

Συνακόλουθα, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι οι παράνομες επεμβάσεις στη ζώνη προστασίας της παραλίας και οι αρνητικές συνέπειες που επιφέρουν στο παράκτιο φυσικό περιβάλλον παγιώνονται, επειδή, είτε η αρμόδια αρχή δεν παρεμβαίνει σε ικανοποιητικό βαθμό για την αποτροπή τους, είτε η παρέμβαση της γίνεται εκ των υστέρων και μετά την υποβολή σχετικής καταγγελίας και αφότου οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον μπορεί καθίστανται, σε μεγάλο βαθμό, μη αναστρέψιμες.
Σ/τα προαναφερθέντα πρέπει να προστεθεί ότι ο περί Προστασίας της Παραλίας Νόμος τταρέχει μόνο περιορισμένες δυνατότητες παρέμβασης στην αρμόδια αρχή γι<χ να ττροβαίνει στις ενέργειες που χρειάζονται όταν διαπιστώνεται αλλοίωση του παράκτιου περιβάλλοντος και των γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών του.

Συγκεκριμένα άρθρα της εν λόγω νομοθεσίας (βλ. άρθρο 6) είναι, προφανώς, αναχρονιστικά. Δεν προνοούν ουσιαστική προστασία της ζώνης της παραλίας παρά μόνο τη λήψη επιδερμικών μέτρων που αποτρέπουν την οπτική όχληση από τους οχετούς ττου καταλήγουν στην παραλία, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε πρόνοια που θα αποτρέπει το ενδεχόμενο ρύπανσης της θάλασσας σε μικρή απόσταση από την ακτή.

Ενόψει των πιο πάνω, εισηγούμαι:
•           Η Επαρχιακή Διοίκηση (α) να προβεί στη λήψη μέτρων σε σχέση με την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών στη συγκεκριμένη παραλία χωρίς άδεια, (β) να εξετάσει κατά πόσον έχει χορηγηθεί και υπό ποιους όρους άδεια στην ιδιοκτήτρια εταιρεία του ξενοδοχείου για την τοποθέτηση οχετού μέχρι τη φυσική λίμνη και (γ) να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για διασφάλιση της πρόσβασης του κοινού προς τις υπόλοιπες παραλίες της κοινότητας.
•           Το Τμήμα Περιβάλλοντος να προβεί σε έλεγχο των επεμβάσεων στη συγκεκριμένη παραλία για να αποσαφηνιστεί με ποιο τρόπο ενδέχεται να επιτευχθεί η άρση τους και η αποκατάσταση του φυσικού παράκτιου περιβάλλοντος της περιοχής.
•           Να εξεταστεί το ενδεχόμενο τροποποίησης του περί Προοτασίας*της Παραλίας Νόμου ώστε να τταρέχει τις κατάλληλες εξουσίες στην αρμόδια αρχή να επεμβαίνει αποτελεσματικά για άρση των επεμβάσεων στο παράκτιο φυσικό περιβάλλον.
•           Δεδομένου ότι το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ήδη δώσει οδηγίες για καταγραφή όλων των παράνομων επεμβάσεων σε κρατική γη εντός της ζώνης προστασίας της παραλίας στην επαρχία Πάφου, να φροντίσει, εάν η εν λόγω καταγραφή δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, για την ολοκλήρωση της το συντομότερο, ώστε να είναι δυνατή η τροχιοδρόμηση της λήψης μέτρων για άρση των επεμβάσεων όχι μόνο στη συγκεκριμένη παραλία αλλά και σε ολόκληρη την επαρχία Πάφου.

Ελίζα Σαββίδου Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων


Αντίγραφο της Έκθεσης θα κοινοποιηθεί στο Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών, για ενημέρωση και υλοποίηση της πιο πάνω εισήγησης.