7 Αυγούστου 2013

ΜΗΝΟΛΟΓΙΟ ΜΗΝΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

«Δοξασίαι του καθ΄ ημάς και άλλων λαών, λείψανα αρχαίων προγνωστικών του καιρού, θεμελιουμένων εις προλήψεις περί επήρειας των ουρανίων σωμάτων επι της ατμοσφαίρας της γης».

Ο Αύγουστος στην Κυπριακή διάλεκτο καλείται Άουστος. Οι πρώτες τρεις ημέρες είναι αποφράδες και καλούνται κακαουσκιές, ή κατ ευφημισμό καλαουσκιές. Οι παλιοί Κύπριοι νόμιζαν ότι μια ώρα εξ αυτών των ημερών ήταν κακή, επειδή όμως δεν γνώριζαν ποια, προς αποφυγήν δεινών απέφευγαν να κάνουν εργασίες εκτός από τις απαραίτητες όπως πλύσιμο ,ζύμωμα και λούσιμο, διότι πίστευαν ότι δεν θα είχαν αίσιον τέλος. Περί του λόγου το αληθές επί τούτου, διηγούνται μιαν ιστορία ότι μια γυναίκα που δοκίμασε να πλύνει τα ασπρόρουχα της, δεν τα κατάφερε γιατι η αλουσίβα που χρησιμοποίησε για το πλήμμα μετετράπηκε σε αίμα. Μιας άλλης γυναίκας δεν ψήνονταν τα ψωμιά στον φούρνο αν και ο φούρνος ήταν κανονικά πυρωμένος.
Επίσης ορισμένοι που λούζονται κατά αυτές τις ημέρες, άλλοι γεμίζουν κακκάδια τα οποία δεν επουλώνονται, ή άλλους πατσαλιάζει το δέρμα τους και δεν θεραπεύεται.
Ακόμη σε ορισμένες περιοχές της Κύπρου πιστεύουν ότι αν τα μεταξωτά ρούχα μείνουν κλειστά μέσα στα σεντούκια τις ημέρες της Κακαουσκιάς, κόβουν και χαλούσιν, γι αυτό τα κρεμμούν στις κρεμμάλλες ώσπου να περάσουν οι κακές μέρες.
Σε κάποιες περιοχές θεωρούνται ως κακαουσκιές μέρες οι πρώτες εφτά μέρες.

Κατά τον μήνα αυτόν οι άνθρωποι προσδιορίζουν τον καιρό του επομένου έτους, διαβάζοντας και αναλύοντας τα μηναλλάγια (εκ της λέξεως μήνας και της βυζαντινής αλλάγιον) παρακολουθώντας τις αλλαγές της ατμοσφαιρικής κατάστασης των ημερών του μήνα τούτου.
Υπολογίζουν τις αλλαγές τοιουτοτρόπως:
«Αουστος, Aπάουστος τζιαί πάλε αρκές του Αούστου» δηλαδή η πρώτη του μήνα είναι Αουστος, ή δεύτερη Απάουστος, και η τρίτη πάλε αρκές του Αούστου». Ή τρίτη του μέρα δηλαδή, λογίζεται ως πρώτη, ή τέταρτη, ως δευτερη, η πέμπτη ώς τρίτη και ούτω καθ΄ εξής, η κάθε μία δέ, αντιπροσωπεύει και ένα μήνα κατά σειράν. Δηλαδή η πρώτη Τρίτη είναι Αύγουστος, ή δεύτερη Τετάρτη είναι ο Σεπτέμβριος κλπ., μέχρι τις 14 του μήνα παραμονής της Κοιμήσεως τής Θεοτόκου, η οποία αντιπροσωπεύει τον Ιούλιον.
Αν κατά την προσδιορισθείσαν ημέραν εκάστου μηνός παρατηρηθούν νέφη, προμαντεύονται ότι ο μήνας εκείνος θα είναι δροσερός και βροχερός.
Αν κατά την προσδιορισθείσαν  ημέραν ο ουρανός είναι ανέφελος και επικρατεί καλοκαιρία, προμαντεύεται, ότι ο μήνας εκείνος θα είναι ξηρος  και άνομβρος.

Κατά την έκτην νύκτα της εορτής της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, τας μεσονυκτίους ώρας ανοίγει ο ουρανός και για απειροελάχιστη ώρα φαίνεται ο Χριστός να κάθεται στο θρόνο περεστοιχιζόμενος υπό αγγέλων ενώ γύρω του ο ουρανός διαχέεται υπό άπλετου φωτός. Αν κάποιος θνητός εκείνη τη στιγμή καταφέρει να αντικρύσει αυτό το υπέρτατο θέαμα, μπορεί να ζητήσει από τον Ιησού Χριστό το Θεό οτιδήποτε, και αυτό θα γίνει πραγματικότης.
Λέγουν οι παλαιότεροι ότι μια γυναίκα που αντίκρισε το θαύμα την ώρα που εσυνέβαινε, στη βιασύνη της μπέρδεψε τα λόγια της και αντί να ζητήσει  «σιήλιες σιηλιάες» υπονοώντας χίλιες χιλιάδες λίρες, είπε «σιήλιες σιηλιάες σιύλλους», δηλαδή χίλιες χιλιάδες σκύλους και την επαύριον το ξημέρωμα, βρήκε την αυλή της γεμάτη με χίλιες χιλιάδες σκύλους «σιήλιες σιηλιάες σιύλλους».
Έχουν να πουν οι άνθρωποι, ότι τη μεταμόρφωση του Σωτήρος επί του όρους Θαβώρ, ή τον τρόπον με τον οποίον την δευτέρα παρουσία θα έλθει και πάλιν στη γη κρίναι ζώντας και νεκρούς ο Χριστός, συμβολίζεται δια αυτού του συμβάντος, και αυτό το γεγονός, ονομάζεται «πλατάνιν»
Την ίδιαν ημέρα αυτού του θαύματος που λαμβάνει χώραν, σε διάφορα χωριά της Πάφου ωριμάζουν τα πρώτα σταφύλια, και οι ιδιοκτήτες πριν τα δοκιμάσουν ή τα γευτούν, τα μεταφέρουν μέσα σε καλάθια στους ναούς για να αγιασθούν και να ευλογηθούν και να διανεμηθούν στους πιστούς όπως γίνεται και με τα κόλλυβα. 

Την 29ην του Αυγούστου που εορτάζεται ή μνήμη της αποτομής της τιμίας κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου, πιστεύουν ότι ο ήλιος την ώρα που ανατέλλει, αναπηδά στους φωτεινούς δίσκους που τον περιβάλλουν, όπως το ίδιο αναπηδούσε και η κομμένη κεφαλή μέσα στον δίσκο που πρόσφερε ο Ηρώδης στην Σαλώμη, γι αυτό πολλοί άνθρωποι την ημέρα εκείνην σηκώνονται ενωρίς για να αντικρύσουν την ανατολή και το το θέαμα που ίσως να συμβαίνει.
Σε διάφορα χωριά επίσης την ημέρα της αποκεφάλισης, αν κόψουν κρεμμύδι, το κόβουν πλαγίως ή από την ουρά, προς αποφυγήν αποκεφαλίσεως του κρεμμυδιού, τιμώντας έτσι την μνήμην της  αποκεφαλίσεως του Βαπτιστού Ιωάννου.

Μια μακάβρια επίσης δοξασία που λέγουν ότι συμβαίνει αυτήν την ημέρα του Αυγούστου, είναι να μαντεύουν τη διάρκεια της εναπομείναντας ζωής των:
 «Άμα ανατείλει ο ήλιος και πριν υψωθεί στον ορίζοντα, ίστανται βλέποντες προς δυσμάς έχοντες τον ήλιον εκ των όπισθεν. Άν η σκιά του σώματος των σχηματισθεί ακέφαλος, πιστεύουσιν ότι θα αποθάνωσιν εντός του έτους».

Τέλος ο Αύγουστος θεωρείται μήνας θερμός διότι τα νερά είναι θερμά και χλιαρά, κατά πως λέει και η παροιμία:
«Άουστος με τά χλιά νερά, με τα χλωρά αθάσια
k.tapakoudes@cytanet.com.cy