Η εφημερίδα της Χλώρακας εκ μέρους πολιτών
της κοινότητας της Χλώρακας ζητεί από τον Δήμαρχο Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος
με καλή τη θέληση του, όπως μεριμνήσει να επιστραφεί στη κοινότητα της Χλώρακας
όπου ανήκει, το αδράχτι της Ρήγαινας. Πρόκειται για μια κολώνα από τσιόνι με
μια σφαίρα να στέκει πάνω της. Ήταν για αιώνες σε χωράφι κατοίκου Χλώρακας στα σύνορα
με τη συνοικία Μουττάλου, και κατά τη διάρκεια των φασαριών του 1963, τα έκλεψαν Τουρκοκύπριοι. Τώρα ευρίσκονται
πεταγμένα στην αυλή του παλιού δημοτικού σχολείου του Μουττάλλου το οποίον ξανακτίζεται
εκ θεμελίων, με κίνδυνο να κλαπεί από αρχαιοκάπηλους, ή να καταστραφεί καθώς είναι
εκτεθειμένο στις εργασίες του εργολάβου. Ζητούμε από τον Δήμαρχο να προβεί σε ενέργειες
για τη νόμιμη επιστροφή του, καθώς η ιστορία περίτρανα αποδεικνύει πως καθ όλα ανήκει
στη Χλώρακα, και περί του λόγου το αληθές, αναφέρω το ιστορικόν της υποθέσεως:
Η ιστορία της Χλώρακας κουβαλά στους ώμους της
τη ασήκωτη κληρονομιά του Διγενή Ακρίτα όταν κυνηγώντας ένα Σαρακηνοί έφτασε
στη Χλώρακα όπου συνάντησε την Ρήγαινα και την ερωτεύτηκε παράφορα. Τη ζήτησε
σε γάμο, και αυτή θέλοντας να του αρνηθεί χωρίς τις συνέπειες του θυμού του, για
να δεχτεί του ζήτησε να κτίσει ένα αυλάκι να φέρνει το νερό από τη μακρινή Ταλα
στα Παλιοκαστρα της.
Πίστευε πως Δεν θα τα κατάφερνε και θα γλύτωνε,
όμως ο Διγενής το έκτισε, και τα απομεινάρια του σώζονται μέχρι σήμερα στα παράλια
της Χλώρακας.
Η Ρήγαινα για να τον αποφύγει μπάρκαρε σε ένα
πλοίο να φύγει.
Και ο Διγενής οργισμένος της έριξε μια θεόρατη
πέτρα που έπεσε στην Κάτω Πάφο λίγο πριν τη θάλασσα, και ευρίσκεται μέχρι σήμερα
εκεί, πίσω από το αρχαίο θέατρο στο λοφίσκο του «Φάβρικα», και ονομάζεται “πέτρα του Διγενή”. Κάποιοι λένε ότι πρόκειται για την πέτρα του
Ρωμιού.
Ο λαογράφος Ξενοφώντας
Π. Φαρμακίδης, γράφει:
Ή
Ρήγαινα είσιεν τό παλάτιν της πάνω στην
Φάβρικαν. Ό Διενής ήθελε την Ρήαιναν γιά γυναίκα του. Η Ρήαινα είπεν του,
-Αν
μου φέρεις νερόν στην Πάφον εν νά σέ πάρω άντρα μου.
Ο
Διενής έκαμε τότε το πετραύλακον τζιαι έφερε τό νερόν που την Τάλαν. Η Ρήαινα
άμα έφερε τό νερόν, εμετάνωσεν τζιαι γέλασε του Διενή. Τότες ο Διενής
εθύμωσεν. Εστάθηκεν πάνω στόν Μούτταλλον ( λόφον του Κτήματος ) τζιαι
πήρεν μιαν πέτραν τζιαι έρριψεν της την. Τζιαί η πέτρα στέκει ώς την σήμερον,
τζιαί φέρει πάνω την σπαθκιάν του Διενή. Ή πέτρα έν τής έμπλασεν. Η Ρήαινα
εθύμωσεν τζιαί τζιείνη τζιαί έρριψεν του τ' άδράχτιν της, μά έν του έμπλασεν
ούτε τζιείνη.
Και
το αδράχτι έπεσε κάτω από το λόφο που έστεκε ο Διγενής, μέσα σε ένα χωράφι της Χλώρακας
ιδιοκτησίας του Γεώργιου Πολυδώρου, και ήταν εκεί για πολλούς αιώνες, μέχρι πρόσφατα
που το έκλεψαν οι Τούρκοι κάτοικοι του Μουττάλου κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών
ταραχών.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ
ΤΑΠΑΚΟΥΔΗΣ